Dat vroeg ik mij eigenlijk al langer af. Gelukkig weet ik het nu. Tijdens de BREEAM-NL Studie- en Harmonisatiebijeenkomst op 12 september was ik namelijk aanwezig bij de presentatie van Joost Bennekers. Bevlogen vertelde hij over hoe hij de Natural Step gebruikt in zijn praktijk als adviseur voor het verduurzamen van de bestaande bouw. De eerste stap van de Natural Step is het opstellen van een gemeenschappelijk duurzaamheidsvisie voor de lange termijn voor jouw organisatie. En dan ga je terugkijken (back-casten). Stap 2 (B) is het in kaart brengen van de huidige realiteit.
Zelf zeg ik over het verduurzamen van gebouwen dat gebouwinzicht de basis is voor continue verduurzaming. Volgens de Natural Step methodiek is dat dus eigenlijk pas stap 2. Ik wilde daarom meer over The Natural Step weten en heb Joost naderhand gebeld. Hij geeft duidelijk aan dat volgens hem in de Natural Step methodiek het belangrijker is te weten waar je naartoe wil, dan te weten waar je nu staat. Interessant!
De Natural Step
The Natural Step (TNS) is niet alleen een methodiek, maar ook de naam van de internationale non-profit organisatie die de methodiek ontwikkeld heeft. Sinds haar oprichting in 1989 in Zweden heeft TNS al heel wat bedrijven en organisaties op weg naar structurele en ingebedde duurzaamheid in de organisatie en/of het productieproces geholpen. Voorbeelden van organisaties waar de Natural Step al wordt toegepast zijn de gemeente Eindhoven en het bedrijf Interface. De groep ambassadeurs voor de Natural Step in Nederland wordt steeds groter. Deze veranderaars, ook wel ambassadeurs en facilitators, worden opgeleid bij Stichting The Natural Step Nederland met hun kantoor in Eindhoven.
“Onduurzaamheid”
Volgens de Natural Step is de aarde van nature een duurzaam systeem. Dit wil zeggen: een systeem dat oneindig kan voortbestaan. Tenminste, als wij niet te erg ingrijpen op de natuurlijke cycli (gebaseerd op de wetten van onder andere de thermodynamica). Dit gebeurt helaas wel. Dit noemen ze bij de Natural Step de vier kernoorzaken van onduurzaamheid:
1. We halen sneller en meer stoffen uit de aardkorst en brengen die in de biosfeer, dan de natuur kan verwerken;
2. We brengen sneller en meer stoffen – die door de samenleving zijn bedacht – in de biosfeer dan de natuur kan afbreken;
3. We breken de natuur sneller af dan de tijd die nodig is om te herstellen;
4. We beperken mensen bij het vervullen van hun fundamentele behoeften.
Bron: website van de Natural Step >>
De Spelregels
Als je duurzamer wil leven en werken, moet je volgens vier principes werken. Om deze principes, ook wel spelregels genoemd, goed te kunnen gebruiken, moet je een heldere visie ontwikkelen hoe jouw organisatie, jouw manier van werken en leven er op de lange termijn uitziet. Dat is je ideaal beeld, daar wil je naar toe. Je redeneert vervolgens terug welke stappen je daarvoor vandaag, morgen en dit jaar nog kan doen om dat doel te bereiken. Dit proces heet ‘back-casten’. Bij The Natural Step trainingen en projecten gebruiken ze hiervoor het ABCD-model (zie afbeelding). Stap A is dat ideaal- of toekomstbeeld. Stap B is de huidige realiteit. Mijn Checklist Gebouwdossier met de 5 hoekstenen van een goed gebouwdossier past 1-op-1, in het kader van beheren en onderhouden van gebouwen, bij deze Stap B. Vervolgens ga je in Stap C en Stap D aan de slag met ideeën verzinnen en dat vertalen naar concrete stapstenen. Gelukkig zijn er in de markt heel veel tools en hulpmiddelen hiervoor in te zetten. En elke stapsteen die je dichterbij je einddoel brengt, is een nuttige stap zolang hij flexibel is en richting het doel gaat.
Joost Bennekers van 123Duurzaam
In zijn presentatie vertelde Joost hoe hij onder andere de Universiteit Leiden en een MBO school in Hilversum heeft geholpen met het bepalen van de te nemen stappen. Bij de Universiteit Leiden heeft dit geresulteerd in het maken van Quickscans BREEAM-NL In Use voor alle gebouwen en is ook voor elk gebouw een EPA-U maatwerkadvies uitgebracht. Op basis hiervan wordt gewerkt aan een duurzaamheidsvisie voor de bestaande, te renoveren en nieuwe gebouwen. Joost: “Het is erg leuk om te zien hoe de Universiteit Leiden de beschikbare tools aangrijpt als hulpmiddel. Niet het certiferen staat voorop, maar het gebruikmaken van de hulpmiddelen die er zijn en daarbij het grotere doel continu voor ogen houden.”
Zelf aan de slag
Ben je net als ik gecharmeerd van deze gedachtegang? Ik ben dan wel niet opgeleid als Natural Step Facilitator, maar ik kan je wel met Joost in contact brengen. Zo kunnen Joost en ik samen met jou jouw toekomstvisie en de huidige situatie in kaart brengen en helpen bij het bepalen van de logische stappen die nodig zijn voor continue verduurzaming. Interesse? Neem contact met mij op, ik help je graag.
[fsb-social-bar]
