Inzicht is de basis voor continu verduurzaming. Daar geloven wij bij Gebouwinzicht echt in en dat passen we dan ook toe bij al onze klanten. Energiebesparing is wat ons betreft essentieel onderdeel van verduurzaming. Ook de overheid zet in op energiebesparing via diverse wet en regelgeving. Recent is de nieuwste Erkende Maatregelenlijst gepubliceerd.
In deze blog zetten we een aantal van de wettelijke verplichtingen op een rij.
Energiebesparingsplicht en bijbehorende informatieplicht
De informatieplicht is van dit rijtje vast het meest bekend bij jouw organisatie. Bedrijven of instellingen die per jaar meer dan 50.000 kWh of 25.000 m³ aardgas of een equivalent daarvan, verbruiken, moeten aan deze wet voldoen. Het gaat hierbij om nationale wetgeving. De informatieplicht is een eis die voortvloeit uit het Activiteitenbesluit van de Wet Milieubeheer. Dit besluit verplicht bedrijven en instellingen om alle energiebesparende maatregelen van 5 jaar of minder uit te voeren. Ook wel de energiebesparingsplicht. De praktische uitwerking hiervan is de Erkende Maatregelen Lijst (EML). De EML is een lijst met maatregelen per sector die een terugverdientijd van 5 jaar of minder hebben.
Als je hieraan moet voldoen zal je ook moeten rapporteren over de voortgang en de planning. Dit noemen we de Informatieplicht Energiebesparing. Elke vier jaar moeten bedrijven en instellingen aan de overheid rapporteren welke erkende maatregelen Energiebesparing ze al hebben uitgevoerd. De lijst wordt regelmatig bijgewerkt door nieuwe ontwikkelingen. De voorgenomen lijst voor 2023 is gepubliceerd op deze pagina. Deze lijst moet wel nog gepubliceerd worden in de Staatscourant, maar dat is een formaliteit.
Nieuw indeling Erkende maatregelenlijst
Ten opzichte van de lijst van vier jaar geleden is de lijst anders ingedeeld. In plaats van een indeling op basis van sector is de indeling nu gemaakt op basis van aanwezige processen. Er zijn nu drie soorten maatregelen: de G (Gebouw), F (faciliteiten) en P (Processen). Onderdeel G staat voor de gebouwgebonden maatregelen, waarvoor de eigenaar altijd verantwoordelijk is. Voor de processen (P) is de gebruiker van het gebouw verantwoordelijk. Interessant wordt het pas bij onderdeel Faciliteiten (F) die, afhankelijk van het huurcontract, per maatregel dan wel door de eigenaar dan wel door de huurder voldaan moet worden. Om aan de Informatieplicht te voldoen moet worden gerapporteerd aan het RVO. Rapporteren kan via de website van RVO met de eHerkenning van de desbetreffende onderneming. RVO heeft een instructievideo opgenomen, bekijk hier de pagina. De eigenaar en de huurder moeten dus beide de maatregelen waar zij voor verantwoordelijk zijn indienen. Aan elke maatregel moet worden voldaan, zo niet dan moet worden onderbouwd waarom niet (bijvoorbeeld een gelijkwaardig of alternatief is aanwezig) of wanneer het op de planning staat.
Wat gebeurt er als je niet voldoet? Als je niet voldoet aan de Energiebesparingsplicht en/of de Informatieplicht Energiebesparing dan kunnen dwangsommen volgen. Via deze website lees je meer over de handhaving van de Energiebesparingsplicht en de Informatieplicht Energiebesparing.
EED-auditplicht
De Energie-audit is een verplichting vanuit de Europese Energie-Efficiency Richtlijn (EED) voor de grotere organisaties. Je moet eraan voldoen als je meer dan 250 fte in dienst hebt of een jaaromzet van meer dan € 50 miljoen én een jaarlijkse balanstotaal van € 43 miljoen. Deze auditplicht geldt voor de organisatie inclusief alle vestigingen. De energie audit moet elke 4 jaar herhaald worden.
Inhoudelijk moet de EED-auditplicht niet alleen een rapportage van afgelopen jaren zijn, maar het moet bedrijven en instellingen bewust maken van het energiegebruik en de mogelijkheden om energie te besparen en te verduurzamen. In het rapport staan dus ook de kansen tot verbeteringen. Je mag daarvoor gebruik maken van de Erkende Maatregelen Lijsten die per gebouw worden uitgewerkt, maar de EED-auditplicht gaat verder dan dat. Je moet namelijk ook beschrijven welke maatregelen nog meer mogelijk zijn binnen je processen, gebouwen, installaties en vervoer.
Op de website van RVO staat meer informatie over de EED.
EPBD III
EPBD staat voor European Performance of Buildings Directive Europese Richtlijn voor Gebouwen. EPBD is Europese wetgeving en de EU wil daarmee de energieprestatie voor gebouw stimuleren. De Europese wetgeving sneller dan de Nederlandse wetgeving. Maatregelen die nu in de EPBD III staan, worden straks ook in de nieuwe omgevingswet (1 januari 2024) opgenomen.
EPBD III kent 3 pijlers:
- Systeem eisen en technische bouwsystemen
- Technische keuringen verwarming en airco systemen
- Laadinfrastructuur voor elektrisch vervoer
Waarom benoemen we de EPBD in dit lijstje? Om te kunnen aantonen dat wordt voldaan aan de EPBD is documentatie van de systemen belangrijk. Bij de eerste pijler is het vooral van belang om te kunnen aantonen hoe installaties zijn aangebracht. Een goed gebouwdossier met tekeningenbeheer is dus van belang. Bij pijler 2 dienen keuringen uitgevoerd te worden. Ook daar komt een goed gebouwdossier bij kijken. En in de EPBD staat ook duidelijk wat de volgende stappen zijn in wet en regelgeving. Zo is het vanaf 2026 bijvoorbeeld verplicht om verwarmings- of airconditioningssystemen met een vermogen van meer dan 290 kW te voorzien van een gebouwautomatiserings- en controlesysteem. Bekijk hier de pagina van het RVO over de EPBD lll.
Energielabel verplichting voor utiliteitsgebouwen
Het hebben van een energielabel bij huur of verkoop van een pand is al sinds 2009 verplicht. Niks nieuws dus. Maar naast de verplichting voor het hebben van een energielabel bij huur of verkoop moeten openbare gebouwen met meer dan 250m² verplicht het energielabel zichtbaar ophangen. Voor de meeste utiliteitsgebouwen geldt dit dus. Er zijn uitzonderingen zoals fabriekshallen en panden die staan geregistreerd als beschermend monument. Lees op deze RVO pagina meer informatie over deze verplichting.
Aanvullend is sinds 1 januari 2023 de energielabel C verplichting voor kantoren (>100 m²) ingegaan. Als je moet voldoen aan deze verplichting, maar dat nu nog doet, dan kan het zijn dat je wordt aangeschreven door de gemeente of Omgevingsdienst. Veelal selecteren zij gebouwen via de BAG-viewer. Kijk dus ook even of je gebouw daar goed in staat geregistreerd. Is dat niet zo, dan kan het dus zijn dat je onterecht wordt aangeschreven. Lees hier de pagina van het RVO over de energielabel C verplichting voor kantoren.
En nu?
Bovenstaand is heel theoretisch. Heb jij behoefte aan gewoon concreet beginnen? Of een duidelijk uitleg wat nu precies voor jou van toepassing is? Wij adviseren altijd om te beginnen bij de basis: eerst inzicht dan de volgende stap. Zo kunnen we bijvoorbeeld de kennis van jouw organisatie vergroten door een workshop over energiewetgeving te geven. Of heb je juist behoefte aan een inventarisatie van je informatiemanagement met betrekking tot compliance? Daar bieden wij onze informatiemanagement quickscan voor aan. In zo’n quickscan geven we je drie concrete adviezen en kunnen we de implementatie, als daar wens naar is, ook begeleiden. Vind je dat ook nog een stap te ver, dan kunnen we eerst gewoon sparren. We stellen kritische vragen die jou aan het denken zetten.
Geïnteresseerd? Neem dan contact op met Sannie.
