We kunnen er deze zomer echt niet meer om heen. Het was te warm. Het was warm buiten en het was warm binnen. We hebben deze zomer een tweede landelijke hittegolf gehad. Dit gebeurde sinds 1901 in Nederland maar 2 keer eerder. Bron: NOS nieuwsbericht
Klimaatmitigatie versus klimaatadaptatie
Wetenschappelijk is het al lang aangetoond dat deze extremere weersomstandigheden waarmee we te maken hebben het gevolg zijn van klimaatverandering. Voor de zomer schreef ik dan ook dat er drie belangrijke transities zijn in de bouw en vastgoedwereld waar we allemaal wat mee moeten doen om te zorgen dat we verdere klimaatveranderingen door uitputting van de aarde voorkomen. De bijdragen aan klimaatverandering door onze CO2 uitstoot, uitputting van fossiele brandstoffen en andere grondstoffen moeten we echt zien om te buigen. Zo zullen we bijvoorbeeld de vraag naar energie moeten beperken en zorgen dat materialen die we gebruiken in de bouw ook gemakkelijk hergebruikt kunnen worden. Dit noemen we klimaatmitigatie, leerde ik ooit al tijdens mijn studie Bouwkunde aan de TU Delft.
Klimaatmitigatie moet je niet verwarren met het begrip klimaatadaptatie. Dit betekent namelijk dat we in de bouw, zowel bij het bouwen van nieuwbouw als het beheren van bestaand vastgoed, rekening houden met de gevolgen van klimaatverandering. Voorbeelden hiervan zijn: gebouwen beter laten omgaan met temperatuurextremen, maar ook het kunnen opvangen van extreme regenval door middel van waterbuffering. We kunnen wel allemaal massaal airco’s neerzetten, maar daarmee halen we natuurlijk niet de CO2 doelstellingen uit ons klimaatakkoord. We zullen dus ook op andere manieren moeten zorgen dat onze huizen en kantoren beter bestand zijn tegen de grotere temperatuurverschillen: warmer in de zomer, kouder in de winter.
Praktische maatregelen tegen hitte stress
Een praktische maatregel die je in de bestaande bouw eenvoudig kan toepassen is bijvoorbeeld het realiseren van goede buitenzonwering. Bij ons thuis hebben we nog van de ouderwetse oranje markiezen voor de ramen in de woonkamer. Het blijft echt opmerkelijk koeler dan op zolder, waar ik dat niet heb. Dit principe geldt zeker ook voor kantoren. Maar je kunt ook denken aan andere vormen van natuurlijke zonwering, zoals het planten van bomen die zoninstraling in de zomer voorkomen. Bomen ademen niet alleen een positieve sfeer uit voor de gebouwgebruikers, ze zorgen daarnaast voor een warmte-dempend effect. Een win-win dus. Op dit gebied zijn er overigens ontzettend veel leuke en creatieve oplossingen. Dit alles om de hitte stress of Urban Heat Island te voorkomen. Zie mijn rijtje met links naar interessante artikelen over dit onderwerp onderaan deze blog. Het aanplanten van bomen en meer groen, is trouwens niet alleen goed tegen de hitte stress in de stad, het helpt ook nog eens op het gebied van waterbuffering. (had je de regenton al gezien, naast de oranje markiezen?)
Gebouwinzicht kijkt ook naar mitigatie en adaptatie
Als ik klanten help om inzicht in hun gebouw te krijgen, dan inventariseren we altijd hoe het gebouw er nu bij staat. We bekijken wat het gebouw nu al aan maatregelen heeft gerealiseerd om verdere klimaatverandering te voorkomen (klimaatmitigatie) en in hoeverre het pand is voorbereid op de veranderende weersomstandigheden (klimaatadaptatie). Uiteraard kijken we dan ook naar de inrichting van het buitenterrein. Immers, mogelijkheden voor waterbuffering en/of beplanting met groen tegen hittestress staan vaak op het buitenterrein of op het dak.
Als je aan de slag gaat met renoveren, neem dit soort maatregelen zoals de herinrichting van het buitenterrein ook mee. Bomen en beplanting helpen zowel voor de ecologische meerwaarde, als voor de waterbuffering, als voor afkoelen van de stad, als voor het afkoelen in het gebouw door de schaduwwerking. Soms is het een kwestie van slim zaken aan elkaar verbinden. Met gebouwinzicht ben ik dus altijd op zoek naar integrale oplossingen.
Wil je hier meer over weten? Neem dan gerust eens contact met me op.
Interessante bronnen over Hittestress en klimaatadaptatie:
- Toekomstig Van Leeuwenhoekpark wordt laboratorium voor klimaatonderzoek – onderzoek Marjolijn Pijpers van Es
- Het dak op voor klimaatadaptatie
- Bomen tegen hitte: top 10 van hittestress en droogte bomen
[fsb-social-bar]